Όταν
παίρνω ένα βιβλίο στα χέρια μου πρώτα ρίχνω μια γρήγορη ματιά στη "βιτρίνα
του", στο εξώφυλλο δηλαδή, και μετά περιεργάζομαι με την ησυχία μου το
οπισθόφυλλο, γιατί εκεί, κατά την άποψή μου, χτυπά η καρδιά του συγγραφέα. Στην
αγωνία να μεταλάβει στον αναγνώστη, μέσα σε δυο τρεις παραγράφους, λιγάκι απ'
την ψυχή του.
Συνήθως,
από αυτές τις λίγες γραμμές καταλαβαίνω αν θα μ' αρέσει η γραφή και η ψυχή του
συγγραφέα που είναι κρυμμένη μέσα στις ιστορίες.
Το
βιβλίο Μηδενική γωνία δεν δυσκολεύτηκε καθόλου να με κάνει να το αγαπήσω.
Διαβάζοντας
το πρώτο από τα είκοσι ένα διηγήματα, μια ολοζώντανη Κρήτη βγήκε από τις
σελίδες του και γέμισε νοσταλγία και ντοπιολαλιά το σπίτι μου, κάνοντάς με να
πεθυμώ πολύ το γενέθλιο τόπο μου. Ο θάνατος της κουζουλής Κατίγκως, μού θύμισε
τον δικό μας κουζουλό Πίπη, που είχαμε στο χωριό μας και που τον θυμάμαι σαν
φάντασμα πια, τόσο αμυδρά. Παράξενο είναι πόσο πολύ μοιάζουν οι τρελοί του
χωριού: είναι συνήθως ακίνδυνοι, μοναχικοί άνθρωποι, αλαφροΐσκιωτοι και
απόμακροι, που πενθούν μέχρι να πεθάνουν μια χαμένη αγάπη.
Όλα
τα διηγήματα που ακολούθησαν μιλήσανε κατ' ευθείαν μέσα στην καρδιά μου. Μου
θύμισαν λέξεις και εκφράσεις που είχα χρόνια ν' ακούσω. Μου θύμισαν τα δικά μου
παιδικά χρόνια, τις δικές μου αναμνήσεις, τις δικές μου μνήμες από το χωριό.
Έχω
μια ακατανίκητη επιθυμία να τηλεφωνήσω στην κρητικιά μάνα μου και να της διαβάσω
όλες τις ιστορίες μία προς μία. Θα συγκινηθεί, είμαι σίγουρη, όπως συγκινήθηκα
κι εγώ. Όλα τα διηγήματα που διάβασα είναι εξαιρετικά, με δυσκολία ξεχώρισα τον
Μεσημερά.
Όλα
τους είναι ένα τρυφερό μνημόσυνο στη ζωή αυτών που έφυγαν και στη ζωή αυτών που
είναι ακόμα εδώ και αναπολούν τους πεθαμένους περιμένοντας τη σειρά τους (αργά
ή γρήγορα όλοι θα τους ακολουθήσουμε).
Μα
πρωτίστως, το βιβλίο της Μαρίας Μαραγκουδάκη είναι ένα σεμνό μνημόσυνο χαράς
και ευγνωμοσύνης στη ζωή. Για να μην ξεχνάμε πόσο όμορφη είναι μέσα στην
απλότητα και στις δυσκολίες της.
Ο
θάνατος και ο έρωτας είναι τα κυρίαρχα θέματα της κρητικής πεζογραφίας.
Η
αποδόμηση του έρωτα και του θανάτου στα βασικά συστατικά τους, έχει περάσει
μέσα στο dna των κρητικών μέσα από το βύζαγμα, γι' αυτό κατέχουν τόσο σημαντικό
ρόλο στη ζωή τους. (Το κατέουμε καλά εμείς οι κρητικοί)
Εξαιρετική
η γραφή της συγγραφέως, πυκνή, ρέει γρήγορα, είναι γραμμένη με ολόσωστα
ελληνικά, έχει μια βαθιά (μάλλον έμφυτη) διεισδυτική ματιά στις ψυχές των
πρωταγωνιστών της (που φαίνεται να τους γνωρίζει πολύ καλά) και η αφήγηση είναι
τόσο δυνατή (με εναλλαγές από πρωτοπρόσωπη σε τριτοπρόσωπη) που σε συγκινεί.
Με
λίγα λόγια είναι ένα βιβλίο καλής λογοτεχνίας που χαίρεσαι να το διαβάζεις.
Μαρία
Φουσταλιεράκη 15-5-2018